นิสิต ม.ทักษิณ ผุดไอเดียแปรรูปทุ่นอวน ขยะทะเลสู่เครื่องประดับรักษ์โลก

นิสิตมหาวิทยาลัยทักษิณ ผุดไอเดียแปรรูป “ทุ่นอวน” จากวัสดุเหลือใช้ในชุมชนประมงพื้นบ้าน สู่ “ที่ห้อยกระเป๋าทุ่นตลับ” เครื่องประดับรักษ์โลกดีไซน์ร่วมสมัย ต่อยอดแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) สร้างรายได้เสริมและอาชีพทางเลือกให้ชุมชน พร้อมปลุกพลังคนรุ่นใหม่ร่วมคืนความสดใสให้ท้องทะเลไทย

“ทะเลไทยสะอาด ปราศจากขยะ” ถือเป็นเป้าหมายสำคัญของการอนุรักษ์ท้องทะเลไทย แต่จากข้อมูลรายงานของกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง พบว่าในปี พ.ศ. 2564 ประเทศไทยเก็บขยะจากทุ่นกักขยะได้มากกว่า 586,000 ชิ้น หรือกว่า 69 ตัน โดยขยะทะเลที่พบมากที่สุดคือ เศษโฟม (22.98%) รองลงมาคือขวดเครื่องดื่มพลาสติก ถุงพลาสติก และขวดแก้ว ขยะเหล่านี้ไม่เพียงทำลายทัศนียภาพชายหาด แต่ยังส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจ และสังคม สัตว์ทะเลจำนวนมากบาดเจ็บหรือตายจากการกินขยะหรือพันรัดจากอวนและเชือก ส่งผลต่ออาชีพประมง การท่องเที่ยวชายฝั่ง และคุณภาพชีวิตของชุมชน ขณะที่ทั่วโลกพบว่ามีการใช้พลาสติกในอุตสาหกรรมประมงกว่า 2.1 ล้านตันต่อปี ซึ่งส่วนหนึ่งกลายเป็นขยะในทะเล รวมถึง “ทุ่นอวน” ที่หลงเหลือจากกิจกรรมประมง

ด้วยแนวคิด “ลดปัญหาขยะทะเล เพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์จากวัสดุเหลือใช้ ต่อยอดแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy)” กลุ่มนิสิตคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ จึงนำหลักการเรียนรู้เชิงปฏิบัติสู่การเป็นผู้ประกอบการรักษ์สิ่งแวดล้อม และการสร้างรายได้ระหว่างเรียนร่วมทำงานกับชุมชน ภายใต้การสอนและการให้คำปรึกษาของ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ชลลดา แสงมณี ศิริสาธิตกิจ จากรายวิชาการบริหารและพัฒนาชุมชน คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์  นิสิตได้ร่วมสำรวจ และทำงานร่วมกับชุมชนประมงในจังหวัดสงขลาและจังหวัดสตูล ได้แก่ ชุมชนเก้าเส้ง ชุมชนสิงหนคร และชุมชนปากบารา เพื่อนำ “ทุ่นอวนเหลือใช้” ที่ถูกทิ้งหรือไม่ได้ใช้งานมาสร้างสรรค์เป็น “ที่ห้อยกระเป๋าทุ่นตลับ” เครื่องประดับรีไซเคิลที่ผสมผสานความคิดสร้างสรรค์กับแนวคิดอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม

“ที่ห้อยกระเป๋าทุ่นตลับ” กลายเป็นผลิตภัณฑ์ที่ได้รับการตอบรับความสนใจจากกลุ่มผู้บริโภค เนื่องจากช่วยลดปัญหาขยะจากการทำประมง การออกแบบผลิตภัณฑ์ที่น่ารัก ถูกใจกลุ่มผู้บริโภค และราคาจำหน่ายที่ย่อมเยา เริ่มต้นที่ 99 บาท ผ่านช่องทางการขายออนไลน์และจัดจำหน่ายในงานนิทรรศการต่าง ๆ พร้อมสอดแทรกความเชื่อเชิงสัญลักษณ์ เช่น “ทุ่นตลับ” แทนความมั่นคงในชีวิต และ “ทุ่นตะกั่ว” หมายถึงการฝ่าฟันอุปสรรค สะท้อนคุณค่าเชิงจิตวิญญาณและความยั่งยืน

นางสาวกัญญาพร อนุสา ตัวแทนนิสิตผู้ประกอบการกล่าวว่า "หนูรู้สึกภูมิใจที่ได้เป็นส่วนหนึ่งในการพัฒนาผลิตภัณฑ์จากของเหลือใช้ให้กลายเป็นสิ่งที่มีคุณค่าและช่วยส่งเสริมอาชีพในชุมชนมีรายได้ นอกจากนี้ยังได้เรียนรู้การทำงานร่วมกับผู้อื่น และเห็นความสำคัญของการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมผ่านการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า" 

โครงการดังกล่าวยังขยายผลสู่กิจกรรมการเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์จากวัสดุเหลือใช้จากชุมชนประมงพื้นบ้าน อำเภอบางแก้ว ภายใต้โครงการ “บางแก้วโมเดล: การยกระดับเศรษฐกิจครัวเรือนบนฐานประมงพื้นบ้าน” สนับสนุนจาก กองทุนส่งเสริม ววน. หน่วยบริหารและจัดการทุน บพท. ซึ่งมีการถ่ายทอดองค์ความรู้ให้นักเรียน 6 โรงเรียนในจังหวัดพัทลุง เพื่อฝึกทักษะสร้างอาชีพและเพิ่มมูลค่าวัสดุเหลือใช้ในชุมชนประมงพื้นบ้าน

มหาวิทยาลัยทักษิณเปิดพื้นที่ให้การสนับสนุนนิสิต ทั้งการส่งเสริมด้านองค์ความรู้ การเรียนรู้ที่เน้นการปฏิบัติจริง การบ่มเพาะผู้ประกอบการรุ่นใหม่ และการสร้างจิตสำนึกด้านสิ่งแวดล้อม จึงเป็นอีกก้าวของการบูรณาการการเรียนรู้กับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและการเป็นผู้ประกอบการ ที่ไม่เพียงคืนความสดใสให้ท้องทะเลไทย แต่ยังต่อยอดสู่การสร้างผู้ประกอบการรุ่นใหม่ที่มีหัวใจสีเขียวและหวงแหนทะเลบ้านเกิด

สำหรับผู้สนใจสอบถามและสั่งซื้อได้ทางเพจเฟสบุ๊ค : Kanyaporn Anusa